Dhogs

As estreas que mesturan influencias de varios directores teñen unha tendencia a construír un dramático disparate, mais a tensión e a concentración de Dhogs implica que o galego Andrés Goteira esquiva a cuestión con habelencia. Goteira ten claramente incrustada a influencia de David Lynch, Michael Haneke, Taxi Driver, Straw Dogs ou mesmo Holy Motors para ocorrérselle un a miúdo auténtico e insólito multixogador sobre persoas que se tratan de xeito bestial as unhas ás outras. Malia a súa excesiva astucia coa cuarta parede e o seu incesante pesimismo, Dhogs logra atinxir unha perspectiva interesantemente revirada ao seu xeito e resulta densa, cunha estética e atmosfera memorables que suxiren que Goteira axiña ha ter algo máis que mostrar.

Un condutor de taxis cunha cara de absoluto miserable (Antonio Duran "Morris") conduce pola noite antes de recoller un home de negocios lonxe da casa, Ramón (Carlos Blanco), quen discute tensamente banalidades de familia coa muller antes de que o deixen nun hotel. No bar atópase con Álex (Melania Cruz), quen aberta e sorprendentemente lle suxire a Ramón, de mediana idade, que practiquen sexo: “gústame facer sentir a xente incómoda”, dille, adoptando, suponse, as propias ambicións do director. Como en boa parte da película, constrúese moito suspense nesta escena e o espectador preguntarase se a Ramón o están a meter nunha trampa cun destino desagradable de impacto, mais non é o caso (parte do interese de Goteira radica en por que o espectador debera sentir isto).

A partir de aquí, porén, ao suspense, e hai moito, séguelle todo o tempo o desasosego — para Álex en particular, xa que deixa o hotel e séguea polas rúas un novo e fanfurriñeiro mozo duro sexualmente frustrado, citado nos créditos como Juan Nadie (Iván Marcos). As cousas rematarán moi lonxe da pequena cidade galega onde se desenvolven os acontecementos, xunto a unha camioneta no deserto de Almería. Incluirase unha gráfica violación, un estraño equipo nai/fillo (María Costas e Suso López) que xestionan unha gasolineira rural, un curtido ermitán que leva unha máscara de coello (Miguel de Lira) e un can moribundo. É lúgubre, áspera e a miúdo difícil de mirar, cun Goteira que constrúe as escenas do deserto como a vinganza hipócrita e misóxina da sociedade pola apertura sexual de Álex do inicio.

A rareza, de variedade minimalista, chega en abundante subministración — nunca tanto como cando o miserable taxista reaparece entrando nunha nave industrial vestido con roupa de muller para despezar violentamente un cacho de carne. Engádase a todos estes feitos que a cuarta parede non deixe de romperse e que o que vemos está a ser presenciado simultaneamente por un público en pantalla que ás veces irrompe con espontáneos aplausos — e que poida que sexa un videoxogo xogado ao azar por un cativo — e está claro que Dhogs (un nome composto de “dogs / cans” e “hogs / cochos” para representar unha mestura incómoda de submisión e agresión que os humanos partillamos) queda perigosamente preto dos límites do pretensioso das escolas de cine.

Mais a rareza dificilmente se sente esaxerada ou gratuíta. Goteira manexa o ritmo e a súa estética con pericia, facendo de Dhogs unha experiencia apraciblemente perturbadora: a secuencia que segue á da camioneta, cunha variedade de perspectivas e distancias focais postas en xogo con intelixencia, intenta en boa medida compensar o opresivo recordatorio de que, como xa sabemos ben, somos os receptores pasivos de cousas terribles ao xeito de Funny Games. (...) (Jonathan Holland, The Hollywood Reporter)