Galicia y Buenos Aires
- 30 minutos
José Gil, quen tivera a honra de dirixir a primeira película de ficción galega en 1916, Miss Ledya, centrouse dende 1923 en capturar o cotián das localidades da nosa terra en toda sorte de noticiarios e proxectos de carácter documental a través da súa empresa Galicia Cinegráfica. Galicia y Buenos Aires é resultado das súas relacións coas sociedades de emigrantes en Latinoamérica e en concreto un encargo da agrupación bonaerense Hijos de Fornelos. Supón un rexistro da vida diaria desta localidade pontevedresa.
Filme restaurado polo CGAI no ano 1999. Dixitalizado en 4K en 2023.
-
Cine restaurado
Nuestras fiestas de allá
Galicia y Buenos Aires
Versión lingüística:VOFormato:35mm.Acompañamento ó piano: Jesús Alonso. Entrada gratuíta.
- Ano:1931
- Países de produción: España
- Fotografía: José Gil
- Montaxe: Rótulos: Saturnino Piñeiro.
- Produtora(s): Galicia Cinegráfica (Vigo) para a Sociedad Progresista Hijos de Fornelos y Anexos (Bos Aires, Arxentina).
Introdución no folleto da restauración (1999)
Manuel González
O 10 de maio de 1931, a penas un mes despois da proclamación da República Española, inaugúrase a sede social do Sindicato Agrícola y Ganadero "El Progreso" en Fornelos.
Durante maio e principios de xuño, Galicia Cinegráfica filmará diferentes "asuntos" complementarios relacionados cos traballos no campo, a feira de Ponteareas, a romería da Ascensión, etc. Da rotulación e evocación encargouse o ponteareán
Saturnino Piñeiro.
Nesta ocasión, Gil contou cun axudante ocasional, o veciño de Fornelos, Manuel Monteagudo: "Era un señor moi digno. Un auténtico cabaleiro. Eu só facia o que me mandaba, levándolle paquetes e aparellos. Tiña un coche moi preparado, cheo de caixiñas para poñer as cousas que necesitaba, cuns buracos para colocar o "trespiés" donde iba a cámara para poder filmar dende o coche. Todos o mirábamos con admiración e sorpresa. Recordo que filmou nun muiño e fíxollo facer tres veces as mulleriñas ata que saiu como él queria".
A película proxectouse no propio local sindical os domingos 14 e 21 de xuño con cheos absolutos de xentes de toda a parroquia, segundo recollen informacións xornalísticas da época. Unha crónica da estrea en la "Casa del Pueblo" en Buenos Aires, o 15 de agosto de 1931, dá boa conta do efecto desta película entre os emigrados das terras do Condado: "Lo que llevó al salón tanta animación lo fue sin duda la cinta sacada en el propio terruño: era tanto el interés por esta cinta que cuando se pasó a la pantalla fue un momento conmovedor. Al aparecer los primeros pasajes la concurrencia abría los ojos cuanto más podía para no perder detalle y al mismo tiempo observar entre los personajes de la cinta algún conocido o pariente, pues no eran pocos los que de vez en cuando lanzaban esta expresión "Che, mira fulano", "Mira o amieiro donde nos botábamos a auga cando íbamos a nadar" y muchas otras cosas por el estilo; era tanto el entusiasmo que si la cinta siguiera hasta la madrugada nadie se cansaría de contemplarla. Cuando se terminó de pasarla se sentía el rumor "Qué lástima que se acabó". Esto después de una gran salva de aplausos".
O local do sindicato en Fornelos será asaltado e incendiado por elementos falanxistas en xullo de 1936. Algúns veciños insistían en que a película ardera naquel incendio e as informacións sobre Galicia y Buenos Aires fóronse esvaecen do paseniñamente. Pero en outubro de 1998, nunha afortunada viaxe a Buenos Aires, o historiador da emigración Xosé Manoel Núñez Seixas e o responsable do Arquivo Sonoro de Galicia Afonso Vázquez-Monxardín atoparon dúas latas, co celuloide en aceptable estado de conservación, nun dos armarios-arquivo da Federación de Sociedades Gallegas, concretamente no armario da Unión Progresista del Distrito de Salvatierra de Miño.
A película segue unha orde lóxica. As faenas do campo da agricultura e gandería lévanos á dinámica feira de Ponteareas. De alí pasamos a ver os rostros ilusionados no acto da inauguración do local sindical ó que asisten os nenos das escolas, con foguetes, bandeiras tricolores, namentres a orquesta de Ponteareas interpreta o himno de Riego e a Marsellesa. Agustín Rivas, avogado vigués e presidente de Juventud Republicana, Herberto Blanco, secretario do Ateneo de Vigo, e o gran líder agrarista Amando Garra, arengan ós labregos a prol da nacente República. Logo, en contraposición, a misa e a visita ó cemiterio. Pola tarde, unha gran romería popular. Todos estes elementos conforman unha iconografía única e irrepetible, case de vello relato, metáfora fiel dun tempo ido.