Crónicas turcas
Chroniques turques
- 75 min.
Crónicas turcas é o título de 6 curtametraxes documentais realizadas en Turquía por Maurice Pialat entre 1962 e 1964. Verdadeiro retrato da cidade de Istambul filmado polo cineasta ao principio da súa carreira, este conxunto de curtametraxes descoñecidas aférrase aos diferentes barrios da cidade turca e aos seus habitantes, desde o carrexador ao loitador, pasando pola tradicional bailarina do ventre. Á poesía das imaxes en branco e negro engádese a beleza dos textos literarios de Gérard de Nerval, Stefan Zweig e Nazim Hikmet.
- Ano:1962-1964
- Países de produción: Francia
- Guión: Maurice Pialat
- Fotografía: Willy Kurant
- Montaxe: Bob Wade
- Produtora(s): Como-Films
Maurice Pialat: baixo o sol do tempo
Charles Tesson (no catálogo do Festival La Rochelle Cinéma, edición 2005)
(...) este gusto pola crónica e o fresco, polo sabor do presente, polo curso da vida que desemboca facilmente no río da Historia, atópase xa nas «Crónicas turcas».
O presente é o da vida, o da rúa, o dos rostros compostos como retratos fotográficos. É tamén o da captura esquiva do tempo, ao captar a luz dunha paisaxe baixo a mirada do pintor. O pasado inscríbese na imaxe porque o lugar se presta a iso: o Bósforo, o Corno de Ouro, Bizancio, Constantinopla, Istambul, Oriente e Occidente. Filmar un monumento como Santa Sofía (catedral e logo mesquita) ou unha muralla en ruínas (Bizancio) é como gravar as capas do tempo, traer o pasado á superficie do presente. Os longos travelling das murallas abandonadas (Bizancio) son un traballo de memoria. Lémbrannos a Alain Resnais, ou mesmo a Straub-Huillet, que gustan de representar a Historia fetichizando as súas pegadas, os seus restos, os vestixios de verdadeiras inscricións da erosión do tempo. Mentres tanto, a voz, lendo un texto de Stephan Zweig, lembra o asedio da cidade e os saqueos. O diálogo a distancia entre a voz, que libera imaxes a través do poder das palabras, e os planos, puros contedores de imaxes que esvaeceron (os actores desta historia levan moito tempo mortos), tende unha ponte de poder fantástico. Porque o fantástico na obra de Pialat (xa non hai que ter medo á palabra) é unha cuestión de tempo, o tempo que separa os vivos dos mortos, entre a imaxe e a voz. Tamén é unha cuestión de disparar, entre o momento xusto (a vida, o rostro e a palabra) e o momento en que xa é demasiado tarde. E cando é demasiado tarde, o plano convértese no resorte da memoria dun tempo que nunca volverá.
Así que todo empezou moi pronto. No cinema de Pialat, unha sensación moi viva, evidente nestas curtametraxes (...), pódese dicir que a cámara ten dúas caras: do lado do rexistro do que é e do lado do poder de facer regresar as forzas do alén, ese peso da morte que acompaña toda existencia. Curiosamente, é o segundo aspecto o que predomina nas curtametraxes, coma se Pialat empezase filmando desde o outro lado. É un cinema que cre desde o principio no poder intrínseco do cinema, na súa forza case máxica, como se ve nos planos móbiles omnipresentes nas súas películas turcas (...).
Tradución propia do francés.