Novísimos cineastas italianos

En colaboración con Centro di Studi sul Cinema Italiano (CSCI), Cinecittà Luce, Istituto Italiano di Cultura di Barcellona, Istituto Italiano di Cultura di Madrid, Cinemateca UGT-Sevilla, Filmoteca de Albacete, Filmoteca de Andalucía, Filmoteca de Cantabria e Obra Social “Sa Nostra”-Caixa de les Illes Balears.

Ciclo sobre primeiras obras de directores italianos hoxe consagrados comisariado pola docente e historiadora Daniela Aronica. Conta co patrocinio da Embaixada de Italia en Madrid.

“O cine italiano continúa a ter a sorte de cara. A cota de pantalla da produción nacional situouse por enriba do 20,3% (2004), cun pico do 31,7% en 2007. Confírmase o reencontro do gran público cunha certa comedia (non vulgar e banal) “de aires italianos”, da que se estrearon títulos francamente bos e cheos de novos e vellos talentos, como La prima cosa bella de Paolo Virzì cunha extraordinaria Stefania Sandrelli. Pola súa parte, os veteranos Monicelli, Scola, Lizzani seguen a facer cine. Olmi e Bellocchio atravesan unha nova primavera creativa. Moretti, Tornatore, Salvatores, Soldini, Piccioni, Amelio e Giordana rodaron, nestes anos, algunhas das sáus obras máis intensas. E con eles avanza o pelotón dos novos realizadores con forte personalidade e discurso propio, encabezado por Paolo Sorrentino, Matteo Garrone, Emanuele Crialese e Vincenzo Marra. As mulleres directoras xa non son excepción (recordemos a Antonietta De Lillo, Cristina e Francesca Comencini, Roberta Torre, Francesca Archibugi, Alina Marazzi, Laura Muscardin e Costanza Quatriglio). Incluso algúns magníficos actores como Kim Rossi Stuart, Michele Placido e Sergio Castellitto se atreven a coller a cámara. E fanno de maneira convincente. Aínda así quedan sen resolver os problemas de distribución e exhibición. O investimento en promoción é absolutamente escaso. A lexislación inadecuada. Ante a imposibilidade de competir coa maquinaria industrial e publicitaria do coloso cinematográfico estadounidense, cabe procurar formas e canles alternativas para que o cine de autor teña a visibilidade que merece.
Desde o Centro di Studi sul Cinema Italiano, poñemos o noso gran de area. Facémolo grazas a un circuíto privilexiado de filmotecas e centros culturais, cuxo apoio a un cine de calidade queremos agradecer.
Seleccionamos este ano oito operas primas, estreadas a partir de 2000 e inéditas en España, de directores que se converteron en autores punteiros do renacido cine italiano contemporáneo (Sorrentino, Vincenzo Marra, Daniele Vicari). Completan o programa dous documentais. Queremos abrir unha xanela sobre unha produción que, á hora de exhibirse, ten dificultades maiores que as que viñemos describindo. Pero é xustamente no chamado cine do real onde se aprecian algunhas das máis destacadas novidades no terreo da construción da mirada cinematográfica contemporánea, que moito cine mainstream xa é incapaz de inventar. Tan convencidos estamos disto que lle dedicamos ao documental contemporáneo un número monográfico da revista anual de cine italiano «Quaderni del CSCI» (2008/4).
Estamos ante unha nova xeración de cineastas que deixaron de mirarse o embigo para confrontarse coa realidade e poñer, se cabe, o dedo na chaga. Daniele Gaglianone, Francesco Munzi, Salvatore Mereu, Francesco Patierno, Luca Vullo tamén pertencen a este novo batallón de realizadores que non ten medo á hora de retratar o lado escuro do Bel Paese. Coas súas películas destapan unha realidade fragmentada, “periférica”, cando non marxinal, en crise. E son capaces de mirarse ao espello sen disimulos. Lonxe de todo estereotipo. Sincera e descarnadamente.
Inutilmente o espectador buscará nestas obras os lugares da Italia mítica dos anos da dolce vita. As películas deste ciclo, no seu conxunto, representan a complexa realidade italiana actual e, á vez, as inquietudes que nos preocupan como individuos. A través delas, intentamos debuxar unha paisaxe que oxalá poida dialogar, na distancia, coa das cidades nas que se exhibirán”.
Daniela Aronica, directora do Centro di Studi sul Cinema Italiano.

Agradecementos: Daniela Aronica, Simone Saibene, Adriana Chiesa Enterprises, Buskin, Classic srl, Fandango, Intramovies, Mir Cinematografica, Ondemotive, Pablo Film, Rai Trade.